Σβήσιμο του ή Προσαρμοστικός Φωτισμός?? 

 Εδώ και μερικά χρόνια, εθνικές, περιφερειακές και δημοτικές αρχές απενεργοποιήουν το δημόσιο φωτισμό είτε τελείως, είτε συνήθως κατά διαστήματα της νύχτας, ώστε να περιοριστεί η καταναλισκόμενη ενέργεια και οι δαπάνες. Σε κάθε περίπτωση, πολύ σύντομα πρόεκυπτε το ζήτημα της ασφάλειας με αποτέλεσμα ο φωτισμός να επανενεργοποιηθεί ξανά.
Στην ILS και στη Schreder, πιστεύουμε ότι, η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών σε όλα τα επίπεδα (δηλαδή στα φωτιστικά, στις φωτεινές πηγές και συστήματα ελέγχου), μπορεί να αποφέρει εξοικονόμηση ενέργειας και κατ 'επέκταση περιορισμό δαπανών, αντίστοιχη αν όχι σε μεγαλύτερη συγκρινόμενη με αυτήν που προκύπτει από την απλή απενεργοποίηση του φωτισμού, ενώ ταυτόχρονα δεν διακινδυνεύεται η ασφάλεια των οδηγών και των διερχομένων.

  

Δημόσιος φωτισμός και οδική ασφάλεια: ανασκόπηση των κύριων μελετών 

Ο διάλογος για τον φωτισμό δρόμων και αυτοκινητοδρόμων υπάρχει από την στιγμή που διαπιστώθηκε ότι πρέπει να φωτιστούν τη νύχτα. Η πρώτη αναγνωρισμένη μελέτη συντάχθηκε στη Γαλλία, το 1935. Ακόμα και τότε αναγνωρίστηκε ότι “ο φωτισμός των κύριων οδικών δικτύων είναι αναγκαίος”.

Η  Βελγική εμπειρία

Από Το 1968 διεξάγεται απογραφή στο Βέλγιο σχετικά με τον φωτισμό οδών με βάση τον όγκο της κυκλοφορίας. Σκοπός της απογραφής είναι να αποφασιστεί αν θα φωτιστεί ή όχι ένας δρόμος, με κύριο γνώμονα πάντα την ασφάλεια των χρηστών. Το 1978 δημοσιεύθηκαν τα πρώτα αποτελέσματα καταδεικνύοντας ότι, σε παγκόσμια κλίμακα, φωτισμένα στα μήματα του οδικού δικτύου, τα ατυχήματα μειώθηκαν κατά 30%, με την αντίστοιχη μείωση θανατηφόρων ατυχημάτων ή τραυματισμών να είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Η ίδια έκθεση αναφέρει ότι στο Βέλγιο ο φωτισμός των αυτοκινητόδρομων αντιπροσωπεύει το λιγότερο του 0,1% του κρατικού προϋπολογισμού, συμπεριλαμβανόμενων δαπανών για συντήρηση και καινούριες επενδύσεων. 

Η κατανάλωση ενέργειας που οφείλεται στο φωτισμό του οδικού δικτύου αντιπροσωπεύει μόνο το 0,07% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας του Βελγίου.  Παρόλα αυτά, το 1981, η Βέλγικη Κυβέρνηση αποφάσισε όχι μόνο να σβήσει τα φωτιστικά για διαστήματα της νύχτας, αλλά και να μειώσει στο ήμισυ τα επίπεδα φωτεινότητας αποσυνδέοντας την μισή ποσότητα φωτιστικών από το δίκτυο ακόμα και τις ώρες αιχμής.
Το 1987 εκδόθηκε μελέτη η οποία επιβεβαίωνε ουσιαστικά ότι ο οδικός φωτισμός έχει θετική επιρροή στη μείωση του αριθμού των ατυχημάτων, τον σοβαρών τραυματισμών και θανάτων. Τα ευρήματα συνοψίζονται παρακάτω. Εκφράζουν το ποσοστό επιπλέον ατυχημάτων για τις διαφορετικές περιπτώσεις. 

Με μηδενικό δημόσιο φωτισμό
Αύξηση (%)
Με μειωμένο δημόσιο φωτισμό
Αύξηση (%)
 
 
 
 
Ατυχήματα
6.3
Ατυχήματα
23,9
Θάνατοι
38,5
Θάνατοι
10
Σοβαροί τραυματισμοί
108
Σοβαροί τραυματισμοί
98,6

Η  Γαλλική εμπειρία

Η AFE (French Lighting Agency) ζήτησε από το CNRS (National Centre for Scientific Research), να διεξάγει πείραμα για τη χρονική περίοδο μεταξύ 1998-2002. Το πείραμα δεν λάμβανε υπόψιν πραγματικά στατιστικά στοιχεία αλλά τις αντιδράσεις των οδηγών.
Το πείραμα διεξήχθη σε προσομοιωτή, απομακρύνοντας όλους τους παράγοντες οι οποίοι θα στρέβλωναν τα στατιστικά στοιχεία, διασφαλίζοντας παράλληλα την ασφάλεια του προσώπου που εκτελεί το πείραμα, σε περίπτωση ατυχήματος.
Μέσω αυτού του πειράματος, μελετήθηκε το εάν ο οδικός φωτισμός συνεισφέρει στην οδική ασφάλεια ή όχι. Παραδείγματος χάρη, στα πλαίσια της μελέτης, δημιουργήθηκε δυνητική κατάσταση ατυχήματος ώστε να μελετηθούν οι αντιδράσεις του οδηγού, όπως φαίνεται παρακάτω.
 
 
Καλή αντίδραση
Ατύχημα
 
 
 
Χωρίς φωτισμό
4 οδηγοί
4 οδηγοί
Με φωτισμό
10 οδηγοί
2 οδηγοί

 Η  Νορβηγική εμπειρία

Μια από σημαντικότερες εργασίες των τελευταίων ετών, είναι μια Διδακτορική Διατριβή του P.O. Wanvik. Ο οδικός φωτισμός τη νύχτα μειώνει τα ατυχήματα με τραυματισμούς κατά 30%. Περαιτέρω αποτελέσματα είναι:
1.       60% μείωση των θανάσιμων τραυματισμών
2.       45% μείωση των ατυχημάτων που περιλαμβάνουν και πεζούς και οδηγούν σε τραυματισμούς
3.       50% μείωση ατυχημάτων σε αυτοκινητόδρομους που οδηγούν σε τραυματισμούς

Οι μελέτες αυτές αποδεικνύουν ότι ο οδικός φωτισμός είναι απαραίτητος για τη βελτιώση της ασφάλειας του χρήστη.
Παρόλα αυτά, η απόφαση για το αν θα φωτιστεί ή όχι μια οδός έγκειται σε απόφαση την δημοτικής αρχής. Υπάρχουν σήμερα πολλά εργαλείο (νόρμες, πρότυπα, πηγές κ.α.) που διευκολύνουν τις αντίστοιχες αρχές να φωτίσουν το κατάλληλο μέρος, με το κατάλληλο επίπεδο φωτισμού, την κατάλληλη στιγμή. Όλα αυτά, ενώ είναι σύμφωνοι με τις οικονομικές προδιαγραφές και τις προδιαγραφές ασφάλειας. 

 Διατήρηση φωτισμού με παράλληλη εξοικονόμηση: Παράδειγμα
Ενώ η τεχνολογία και οι μέθοδοι φωτισμού, έχουν εξελιχθεί σημαντικά από όταν πρωτοφωτίστηκαν οι δρόμοι, ο τύπος της φωτεινής πηγής που χρησιμοποιούνταν τα τελευταία 30 χρόνια έμεινε σχεδόν ανεπηρέαστος. Αναφερόμαστε στους λαμπτήρες νατρίου υψηλής πίεσης (HPS). Αν και απόδοση των λαμπτήρων αυτών είναι πολύ υψηλή (σε lm/W) , υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν για την επιλογή της κατάλληλης φωτεινής πηγής. Τα τελευταία έτη έχουν αναπτυχθεί άλλοι τύποι φωτεινών πηγών, που βασίζονται στη τεχνολογία LED και δίνουν βάση σε πολύ σημαντικούς παράγοντες:

  •  τη διάρκεια ζωής,
  •   την απόδοση,
  •   τη θερμοκρασία χρώματος,
  •   την αποτύπωση χρώματος
  •   τηδυνατότητα ρύθμισης της φωτεινότητας.       
Μεγάλη εξέλιξη έχει παρατηρηθεί επίσης και στα ηλεκτρονικά τμήματα των φωτιστικών. Οι πρόσφατες αυτές εξελίξεις και η υιοθέτηση της τεχνολογίας LED διευκολύνουν σημαντικά τις διαδικασίες συντήρησης του δημοτικού φωτισμού.
Ένας τομέας που χρήζει περαιτέρω βελτίωσης  είναι  η διαχείριση των επιπέδων φωτισμού με βάση τις πραγματικές ανάγκες φωτισμού.
Παίρνοντας ως παράδειγμα έναν δρόμο όπου απαιτείται αλλαγή φωτισμού, η προτεινόμενη λύση πρέπει να ικανοποιεί ορισμένες προϋποθέσεις:
  • Αξιοποίηση Τεχνολογίας  LED
  • Μείωση της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας

Με το ανωτέρω σκεπτικό, είναι απαραίτητη η χρήση δύο βοηθητικών μεγεθών για τον υπολογισμό της αποτελεσματικότητας ενός φωτιστικού ή μας εγκατάστασης.

  • Επίπεδο αξιοποίησης (Service Level), δηλαδή το ποσοστό των χρηστών που επωφελούνται από το φωτισμό
  • Επίπεδο απώλειας (Loss Level) , δηλαδή την αναλογία μεταξύ του αθροιστικού χρόνου απουσίας χρηστών όταν ο φωτισμός είναι αναμμένος και τη διάρκεια της νύχτας.

Για το συγκεκριμένο παράδειγμα, λαμβάνονται υπόψη:

  •      Συμφωνία με το πρότυπο ΕΝ 13201
  •      Μέση διάρκεια νύχτας 12  ώρες
  •      Η κίνηση κατά τη διάρκεια της νύχτας είναι κυρίως συγκεντρωμένη τις πρώτες 4 ώρες
  •      6 διαφορετικά σενάρια και ρυθμίσεις
 
 
 
Προφίλ φωτισμού
Ρύθμιση
 
1
100%  φωτεινότητα όλη τη νύχτα
Για πρώτα τρία προφίλ δεν απαιτείται σύνθετος εξοπλισμός. Είναι λειτουργίες που τις επιτελεί ένα κεντρικό σύστημα διαχείρισης ή ένα προ-ρυθμισμένο, έξυπνο τροφοδοτικό.
 
 
 
 
 
 
 
Για τα σενάρια 4-6 απαιτείται πρόσθετη χρήση αισθητήρων.
2
50% φωτεινότητα από τις 10 μέχρι τις 6
3
0% φωτεινότητα από τις 10 μέχρι τις 6
4
Ανίχνευση οχημάτων από τις 10 μέχρι τις 6
5
Ανίχνευση οχημάτων όλη τη νύχτα
6
Ανίχνευση οχημάτων όλη τη νύχτα με 50% φωτεινότητα από τις 10 μέχρι τις 6

Γράφημα 1: Ορισμός των σεναρίων για την σύγκριση των λύσεων
  Σύγκριση
 Η υπάρχουσα εγκατάσταση αποτελείται από 7 φωτιστικά εξοπλισμένα με λαμπτήρες νατρίου υψηλής πίεσης των 100W και 22 φωτιστικά εξοπλισμένα με λαμπτήρες υψηλής πίεσης ατμών υδραργύρου 125W. Η εγκατάσταση συγκρίνεται με εναλλακτική λύση που αποτελείται από 31 φωτιστικά με λαμπτήρες HPS των 100W και με λύση που αποτελείται από 38 LED φωτιστικά Τεχνολογίας, των 54W. 
Με βάση τις ανωτέρω υποθέσεις, μπορούμε να υπολογίσουμε την ετήσια κατανάλωση ενέργειας της υπάρχουσας εγκατάστασης. Επιπλέον, μπορούμε να προσδιορίσουμε την κατανάλωση ενέργειας και για τις δύο εναλλακτικές λύσεις (HPS και LED), καθώς και για τα ανωτέρω προφίλ που ορίστηκαν με βάση την λύση με τεχνολογία LED. 

 

Γράφημα 2: Σύγκριση της ετήσιας κατανάλωσης ανά σενάριο

 Ο δημόσιος φωτισμός αποτελεί παροχή για τους κατοίκους. Ως παροχή οφείλει να είναι διαθέσιμη πάντοτε. Εν τούτοις, τα φωτιστικά αυτά δεν χρειάζεται να είναι αναμμένα όταν δεν υπάρχει κανένας παρόντας. Εδώ παίζουν ρόλο το επίπεδα αξιοποίησης και απώλειας που ορίστηκαν παραπάνω. Το επίπεδο αξιοποίησης πρέπει να μεγιστοποιείται και να ελαχιστοποιείται το επίπεδο απώλειας. 

 

Το  Γράφημα 3  απεικονίζει την αναλογία των δύο κριτηρίων στα διάφορα προφίλ που έχουν οριστεί.
 
  Γράφημα 3: Τα επίπεδα υπηρεσιών και ζημιών για τα διάφορα σενάρια
 
 Γράφημα 4: Οικονομικές απώλειες για τις δυο λύσεις με βάση το σενάριο
 Η εκτίμηση για τις οικονομικές απώλειες (financial losses -Εικόνα 3), τονίζει τις απώλειες που οφείλονται από την διατήρηση αναμμένων φώτων όταν δεν είναι κανένας στην περιοχή χρήσης.
H χρήση τεχνολογίας LED επιτυγχάνει μηδενικές οικονομικές απώλειες, κάτι που δεν μπορούν να επιτύχουν τα παραδοσιακά φωτιστικά, καθώς δεν επιτρέπουν συνεχή ανίχνευση κίνησης. Και πάλι, η επιλογή διαχειριστικού τύπου είναι πολύ σημαντική για τη σύγκριση των μεγεθών.
Παραδείγματος χάρη, οι οικονομικές απώλειες είναι οι ίδιες εάν ο φωτισμός είναι απενεργοποιημένος από τις 10 μέχρι τις 6 ή εάν τα φωτιστικά είναι εξοπλισμένα με ανιχνευτές για την ίδια περίοδο. Παρόλα αυτά, το επίπεδο αξιοποίησης δεν είναι το ίδιο.
 Συμπέρασμα
Ο οδικός φωτισμός είναι αναγκαίος για να διασφαλίσει την ασφάλεια των χρηστών.
Πλέον, είναι δυνατή η προσαρμογή του φωτισμού στις πραγματικές ανάγκες τις εγκατάστασης.
Η απλή απενεργοποίηση του υπάρχοντος εξοπλισμού δεν αποτελεί την καλύτερη μακροπρόθεσμη λύση. Η ραγδαία τεχνολογική πρόοδος προσφέρει την δυνατότητα, κυρίως τώρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης, για πραγματικές, δομικές αλλαγές στο δημόσιο δίκτυο φωτισμού.

Για επιπλέον πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας πατώντας εδώ